اولویت‌های راهبردی توسعه اقتصادی با تاکید بر اکوتوریسم در شهرستان خور و بیابانک اصفهان

نوع مقاله : پژوهشی کیفی

نویسندگان
چکیده
مقدمه: شهرستان خور و بیابانک با داشتن شرایط جغرافیایی و توپوگرافی ویژه، چشمه‌ها، آبشارها، تنوع گیاهان دارویی، حیات‌وحش و ابنیه تاریخی، دارای ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران است. برنامه‌ریزی راهبردی می‌تواند یکی از شیوه‌های بهره‌برداری از این فرصت‌ها باشد. بنابراین هدف پژوهش، شناخت اولویت‌های راهبردی توسعه اقتصادی با تاکید بر اکوتوریسم در شهرستان خور و بیابانک اصفهان بود.

ابزار و روش‌ها: در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، جمع‌آوری اطلاعات با روش کتابخانه‌ای و میدانی انجام شد و با نمونه‌گیری دردسترس، دو گروه شامل گردشگران به‌تعداد ۱۵۰ نفر و کارشناسان گردشگری به‌تعداد ۳۰ نفر انتخاب شدند. برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها، تهدیدها و تکمیل اطلاعات به متخصصان مراجعه و فهرستی از راهبردها تهیه شد. برای انتخاب راهبردهای توسعه اقتصادی از مدل SWOT استفاده ‌شد و داده‌ها با نرم‌افزار GIS تحلیل شدند.

یافته‌ها: در عوامل خارجی (EFAS)، "متنوع‌سازی جاذبه‌های بوم‌گردی" با وزن ۰۶۹/۰ به‌عنوان اولین فرصت و "تخریب محیط زیستی و ایجاد خسارت به آثار تاریخی" با وزن ۰۵۳/۰ به‌عنوان مهم‌ترین تهدید بود. در ماتریس عوامل داخلی (IFAS)، مهم‌ترین نقطه قوت، "تنوع جاذبه‌های اکوتوریستی در منطقه" با وزن ۰۶۹/۰ و "کمبود زیرساخت‌های محیطی و کالبدی" با وزن ۰۶۳/۰ به‌عنوان مهم‌ترین نقطه ضعف بود. استراتژی تغییر جهت برای این شهرستان در راهبرد رقابتی (ST) قرار داشت.

نتیجه‌گیری: راهبردهای "توسعه همکاری سازمان‌های درگیر در اداره جاذبه‌های گردشگری، توجه به مشارکت مردم، افزایش تبلیغات برای معرفی آثار گردشگری متقاضیان بوم‌گردی و جذب گردشگر در طول سال با تنوع‌بخشی در ارایه گونه‌های مختلف بوم‌گردی"، مهم‌ترین راهبردهای توسعه اقتصادی گردشگری شهرستان خور و بیابانک اصفهان هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1- Papoli Yazdi MH, Saqai M (2006). Tourism (Nature & concepts). Tehran: Samt. [Persian]
2- Williams S (1998). Tourism geography. London: Psychology Press.
3- Unwto (2007), Tourism Highlights 2007 Edition, eISBN: 978-92-844-1353-9.
4- W.T.O (2006), Word tred organization.
5- Rogerson C. Local economic development in an era of globalisation: The case of South African cities. Tijdschrift voor economische en sociale geografie. 2000;91(4):397- 411.
6- Tayebi SK, Jabari A, Babaki R (2008). A study of the relation between tourism and economic growth (case study: Iran, OECD countries, Selected Countries). Knowledge and Development. 15(24):63-84. [Persian]
7- Kazemi M (2008). The analysis of citizens, perception role in tourism development in Chabahar; case study: Zahedan citizens. Geography And Development. 6(12):81-100. [Persian]
8- Jennings G (2001). Tourism research. New York: Willey.
9- Koens JF, Dieperink C, Miranda M (2009). Ecotourism as a development strategy: Experiences from Costa Rica. Environment, Development and Sustainability. 11:1225-1237.
10- Tremblay P (2006). Desert Tourism Scoping Study. Palmerston: Charles Darwin University & Curtin University for Desert Knowledge Cooperative Research Centre; 2006 Feb. 44 p. Report No.:12. Available from: http://www.nintione.com.au/resource/DKCRC-Report-12-Desert-Tourism-Scoping-Study.pdf.
11- Behzadfar M, Zamanian R. Strategic tourism planning strategic plan based on product section case Study: Neyshabour city. Int J Ind Engr Prod Manag. 2008;19(6):89-103. [Persian]
12- ZangiAbadi A, Mohammadi J, Zirakbash D (2006). Analysis of internal tourism market of Isfahan. Geography and Development. 4(8):131-156. [Persian]
13- Fennel DA (2001). Economic and introduction 1999. The International Journal of Tourism Research. 3(4):238-310.
14- Lascurái HC (1996). Tourism, ecotourism, and protected areas: The state of nature-based tourism around the world and guidelines for its development. Abingdon: Island press.
15- Roknodin Eftekhari A, Mahdavi D (2006). Rural tourism development tools using the SWOT model: Lavasan-e Koochak village. Modarres Human Sciences. 10(2):1-30. [Persian]
16- Jalani JO (2012). Local people's perception on the impacts and importance of ecotourism in Sabang, Palawan. Philippines. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 57:247-254.
17- Lanza A, Temple P, Urga G. The implications of tourism specialisation in the long run: an econometric analysis for 13 OECD economies. Tourism Manag. 2003;24(3):315-21.
18- Hashemi, Ghafary Gh (2017). A Proposed sustainable rural development index (SRDI): Lessons from Hajij village, Iran. Tourism Management. 59(2017):130-138.
19- Fennell DA (2014). Ecotourism. 4th Edition. New York: Rutledge.
20- Soteriou Evi. C, Coccossis H. Integrating sustainability into the strategic planning of national tourism organizations. J Trav R. 2009;49(2).
21- Higham JES (2007). Critical issues in ecotourism: Understanding a complex tourism phenomenon. Oxford: Elsevier, Butterworth Heinemann.
22- Holden A (2007). Environment and tourism. New York: Routledge. p. 111.
23- Das M, Chatterjee B (2015). Ecotourism: A panacea or a predicament?. Tourism Management Perspectives. 14:3-16.
24- Rajan R (2002). Economy and the remembered future. Futures. 34(1):47-61.
25- Binns T, Etienne N (2002). Tourism as a local development strategy in South Africa. The Geographical Journal. 168(3):235-247.
26- Hudson R (1995). Making music work? alternative regeneration strategies in a deindustrialized locality: The case of derwentside. Transaction of the institute of British Geographers. 20(4):460-473.
27- Duffy S (2006). Information and communication technology (ICT) adoption amongst small rural accommodation providers in Ireland. In: Hitz M, Sigala M, Murphy J, editors. Information and communication technologies in tourism 2006: Proceedings of the international conference in lausanne, Switzerland, 2006. Vienna: Springer Vienna. p. 182.
28- Wwf. Guidelines for community-based ecotorism development. WWF International. 2001.
29- Masoumi R, MirtoohidiS.I. Strategies for economic transformation in Kashmar city with emphasis on Ecotourism. International Conference of Management, Economics and Humanities. Turkey-Istanbul: Iliya Capital Ideal Managers Co.; 2015. [Persian]
30- Sharifzadeh A, Moradnejadi H. Sustainable development and rural ecotourism. Jihad. 2002;(250):52-63. [Persian]
31- Isfahan Statistics Center, (2012), Statistical Yearbook of Isfahan Province, Isfahan Governorate, Deputy Director of Planning and Employment, Office of Statistics and Information and GIS.
Links
1-http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=913553&pageStatus=2&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
2- https://books.google.com/books?id=ACnd7UYsh8cC&dq=Williams+S+(1998).+Tourism+geography&source=gbs_navlinks_s
3- https://www.e-unwto.org/doi/book/10.18111/9789284413539
4- https://www.WTO.org
5- https://doi.org/10.1111/1467-9663.00126
6- http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=85227
7- http://gdij.usb.ac.ir/article_1244.html
8- https://books.google.com/books?id=cRTKAAAACAAJ&dq=Tourism%20research&source=gbs_book_other_versions
9- https://link.springer.com/article/10.1007/s10668-009-9214-3
10- http://www.nintione.com.au/resource/DKCRC-Report-12-Desert-Tourism-Scoping-Study.pdf
11- http://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaper.aspx?journal=&subject=&writer=2198&year=1387&PDF=&Filter=
12- http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=56705
13- https://www.researchgate.net/publication/309211220_Ecotourism_An_Introduction_1999
14- https://goo.gl/iYoAm7
15- http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=53038
16- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042812046447
17- https://doi.org/10.1016/S0261-5177(02)00065-1
18- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0261517716301418
19-https://books.google.com/books?id=WIMSnwEACAAJ&dq=Fennell%20DA.%20Ecotourism&source=gbs_book_other_versions
20- http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0047287509336472
21- https://books.google.com/books/about/Critical_Issues_in_Ecotourism.html?id=BcjExe65QH8C
22-https://books.google.com/books?id=BPCMPFeUYjoC&dq=Environment%20and%20tourism&source=gbs_book_other_versions
23- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2211973615000185
24- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0016328701000349
25- http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1475-4959.00051/abstract
26- https://www.jstor.org/stable/622976?seq=1#page_scan_tab_contents
27- https://link.springer.com/chapter/10.1007/3-211-32710-X_26
28- http://www.widecast.org/Resources/Docs/WWF_2001_Community_Based_Ecotourism_Develop.pdf
29- https://www.civilica.com/Paper-ICMEH01-ICMEH01_120.html
30- https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/170877
31- http://stat.mpo-es.ir/