مقدمه: در جامعه مدرن امروزی، جمعیت شناور، سفرهای روزانه بین محل اقامت و محل کار یا تحصیل خود داشته و هر روز در یک زمان معین بین شهرها و روستاها جابهجا میشوند. با گسترش کلانشهر تهران، بحث جمعیت شناور به عنوان یکی از معضلات این شهر مطرح شد. جمعیت تهران روزها یک یا چندمیلیون نفر بیش از جمعیت شب این شهر است. برای نخستینبار پرسشی در سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ طراحی و محل کار و تحصیل افراد پرسش شد و در سرشماری ۱۳۹۰ برای محل کار و محل تحصیل دو پرسش جداگانه به منظور بررسی جمعیت شناور طراحی شد.پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و به روش مطالعه کتابخانهای و اسنادی با هدف بررسی اثر شناوری جمعیت بر شکاف جمعیتی روز و شب کلانشهر تهران در سرشماری سال ۱۳۹۰ انجام شد.
نتیجهگیری: در سال ۱۳۹۰ کلانشهر تهران حدود ۷۲% جمعیت شهری استان و یکپنجم جمعیت شناور کل کشور را به خود اختصاص داده است. ۷۸% بهدلیل کار و ۲۲% بهدلیل تحصیل از سایر استانها به کلانشهر تهران وارد میشوند و اغلب جمعیت شناور جمعیت جوان هستند. اکثر زنان جوان به دلیل تحصیل و مردان به دلیل کار به سمت تهران حرکت میکنند که این وضعیت متاثر از ویژگیهای فرهنگی- اجتماعی جامعه است. مهمترین دلیل جریان روزانه جمعیت به سمت تهران، کمهزینهتربودن سکونت و کمبود بستر اشتغال و امکانات آموزشی در شهرهای خوابگاهی است که تشدید نابرابری توسعه ناموزن کلانشهر تهران با سایر نقاط کشور از جمله شهرهای اقماری اطراف را نشان میدهد.
1- Nik-Kholgh AA, Vosoughi M. Principles of Sociology. Tehran: Kheradmand; 1991. [Persian]
2- Liang Z, Ma Zh. China's flooting Population: New Evidence from the 2000 census. Population development Review. 2004;30(3):467-88.
3- Statistical Research and Training Center. Population Floating [Internet]. Tehran: Statistical Center of Iran; 2008 [updated 2008 May; cited 2016 May]. Available from: http://web2.srtc.ac.ir/fa/ResearchPlan/DetailView/78. [Persian]
4- Statistical Center of Iran. Detailed results of the general Census of Population and Housing [Internet]. Tehran: Statistical Center of Iran; 2006 [updated 2006 Agu; cited 2016 May]. Available from: https://www.amar.org.ir. [Persian]
5- Statistical Center of Iran. Detailed results of the general Census of Population and Housing [Internet]. Tehran: Statistical Center of Iran; 2011 [updated 2011 June; cited 2016 May]. Available from: https://www.amar.org.ir/ [Persian]
6- Statistical Center of Iran. Census Officer Guide [Internet]. Tehran: Statistical Center of Iran; 2011 [updated 2011 June; cited 2016 May]. Available from: https://www.amar.org.ir/. [Persian]
Links
1- http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/549929
2- http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1728-4457.2004.00024.x/abstract
3- http://web2.srtc.ac.ir/fa/ResearchPlan/DetailView/78
6- https://www.amar.org.ir/
5- https://www.amar.org.ir/
4- https://www.amar.org.ir/