1- استادیار جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، محیط زیست و پدافند غیرعامل، پژوهشکده امنیت داخلی، پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، تهران، ایران. ، melhami@yahoo.com
2- دکتری علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران.
چکیده: (2361 مشاهده)
توسعه را میتوان یکی از دغدغههای اصلی جامعه ایرانی در تاریخ معاصر دانست. توسعه همه جانبه کشورها بهویژه توسعه اقتصادی آنها تابع عوامل متعدد و درهم تنیدهای است و هدف این پژوهش، تبیین رابطه ویژگیهای جغرافیاییِ ساخت قدرت سیاسی با توسعه اقتصادی در ایران است. این تحقیق با رویکرد کمی و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. دادهها به دو روش کتابخانهای و پیمایش خبرگی گردآوری شده و در تحلیل از روش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاههای تهران در تخصصهای مربوط به موضوع مقاله میشود. روش نمونه گیری هدفمند با روش گلوله برفی انجام شده است. حجم نمونه خبره 30 نفر میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار Minitab استفاده شده است. هرچند ابعاد و مولفههای مختلف ساختِ قدرت سیاسی در ایران پیچیده و درهمتنیده هستند؛ لیکن در این تحقیق، مولفهها و شاخصهای بُعد جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی احصا شده و شاخصهای آن در رابطه با توسعه اقتصادی مورد تحلیل و سنجش قرار گرفته است. براساس نتایج تحقیق، شاخصهای توسعه اقتصادی در ایران، در ارتباط با پنج مولفه جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی قرار دارند. از بین پنج مولفه مورد ارزیابی، به ترتیب مولفههای: جغرافیای اقتصادی، ژئوپلیتیک، جغرافیای سیاسی، ویژگیهای زیست محیطی و در نهایت جغرافیای انسانی (اجتماع و فرهنگ) بیشترین اولویت را در ارتباط با وجه جغرافیایی ساخت قدرت سیاسی و توسعه اقتصادی در ایران دارا هستند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی دریافت: 1400/9/17 | پذیرش: 1400/11/8 | انتشار: 1400/11/17