تبیین عوامل موثر بر پیروزی نامزدها در پیکارهای انتخاباتی و ارائه الگوی بهینه

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
2 دانشیار جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
چکیده
نامزدهای انتخاباتی اصلی­ترین بازیگر انتخابات به شمار می­روند که در واقع کانون کارزار انتخاباتی به شمار می­روند، حال پرسش این است که عواملی که باعث پیروزی یک نامزد انتخاباتی می‌شود چیست؟ عوامل گوناگونی در این زمینه موثر هستند که بر بنیاد نظریات رفتار انتخاباتی و رویکردهای نظری مشارکت سیاسی تبیین شده­اند. نظریات جامعه­شناختی و روانشناسی اجتماعی و اقتصاد سیاسی اصالت را در شاخص­ها و مولفه­ها اجتماعی، روانی و عقلی در قالب تاکید بر خرده­فرهنگ­ها و کلان­فرهنگ­های اجتماعی (ویژگی­های جمعیتی و عضویت در نهادها و گروه‌ها)، و فرد وفادار به هویت حزبی و کنش عقلی و مطالبه­محور می­دانند. در همین زمینه رهیافت­های نظری نخبه‌گرایی، ارتباطات سیاسی و جغرافیای انتخابات، اصالت را به نخبگان سیاسی و اجابت دستور، رسانه و مراودات بین جمعیت رای دهنده در فضای جغرافیایی با مقیاس‌های متنوع (ایالت، استان، شهرستان، بخش، همسایگی، محل و منطقه؛ تفاوت‌های فضایی) در قالب تاکید بر نیرو‌های سیاسی کنشگر، ابزارهای ارتباطی فضاساز و پوشنده تمامی جمعیت (رای­دهنده) فضای جغرافیایی می­دانند. بنابراین می­توان گفت عامل­ها، متنوع و ناهم­وزن هستند به‌‎طوریکه هر یک از این عوامل و راهبردها سازوکارها و موقعیت عملکردی خاص خود را دارند اما در بین این عوامل و استراتژی­ها، پنج راهبرد (عامل) به همراه محورهای آنها یعنی شخصیت فردی و اجتماعی نامزدها، احزاب سیاسی، پول و منابع مالی، رسانه و نگرش جغرافیایی و متفاوت پنداشتن اهمیت فضاها و مکان‌های رای­خیز، بیشترین و قوی‌ترین نقش و جایگاه را در پیروزی نامزد انتخاباتی بر عهده دارند و بازیگران در درجه نخست باید این پنج فاکتور فضاساز را در پیکارهای انتخاباتی برای خود فراهم نمایند. داده­کاوی سرشتی تبینی و پیمایشی دارد چراکه مقاله از جنس نظری و تجویزی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


خلیلی، محسن (1397)؛ ایران پرهمسایه و سیاست خارجی چندهمسایگی، پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، سال سوم، شماره سوم، پاییز 1397، صص 146-123.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1389)؛ مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت.
حافظ نیا، جزو درسی منتشر نشده درس جغرافیای سیاسی ایران، دانشگاه تربیت مدرس، گروه جغرافیا.
لیپست، سیمور مارتین (1383)؛ دایرالمعارف دموکراسی (جلد اول)، ترجمه فانی و مرادی، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه.
عبدلله، عبدالمطلب (1388)؛ تحلیل رفتار رأی‌دهی در ایران (مطالعه موردی: شهروندان تهرانی در انتخابات سال 1388- 1387)، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع).
حافظ‌نیا، محمدرضا و کاویانی‌راد، مراد (1393)؛ فلسفه جغرافیای سیاسی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حافظ‌نیا، محمدرضا ، صادقی، وحید (1402)؛ تبیین رابطه طایفه‌گرایی و مشارکت سیاسی (انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه ممسنی)؛ مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، سال نوزدهم، شماره 2، پاییز و زمستان 1400، شماره پیاپی 37، صص 91-55.
قاضیان، حسینعلی(1388)؛ بررسی جامعه‌شناختی انتخابات در ایران بر حسب شکاف مدرن و سنتی (نمونه انتخابات دوم خرداد 1376)، رساله دوره دکتری جامعه شناختی، رساله منتشر نشده در دانشگاه تربیت مدرس.
- سیدامامی، کاووس (1386)؛ مشارکت سیاسی دانشجویان؛ ارزیابی برخی از پیش‌بینی‌کننده‌های مشارکت سیاسی، فصل‌نامه پژوهش‌نامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره یک، بهار 1386، صص 78-59.
1) یوسفی رامندی، رسول (1397)؛ الگوی رفتار رأی‌دهی مردم در انتخابات جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر رویکرد بازاریابی سیاسی، 39- دوفصلنامه علمی- پژوهشی دانش سیاسی، سال چهاردهم، شماره دوم (پیاپی 28)، پاییز و زمستان 1397 ، صص 63-95.
شهرام‌نیا، سید امیر مسعود و اسکندری، مجید (1398)؛ ناکارآمدی نخبگان سیاسی درکارآمدسازی روند توسعه ایران عصرپهلوی، مجله گنجینه اسناد، سال بیستم، دفتر اول، بهار 1389 ، شماره 77، صص 105-74.
سریع‌القلم، محمود (1384)؛ عقلانیت و آینده توسعه‌یافتگی ایران، تهران، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک.
پیری، داریوش، نوشین، میرزایی جگرلویی (1397)؛ ریخت شناسی الگوی رفتار نخبگان سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی، فصلنامه تخصص علوم سیاسی، سال چهاردهم، بهار 1397، شماره 42 ، صفحه - از 125 تا 147.
1) - کاویانی‌راد، مراد و قره‌بیگی، مصیب(1396)؛ جغرافیای انتخابات، بنیادها، مفاهیم و رویکردها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
2) - کاویانی‌راد، مراد (1392)؛ جغرافیای انتخابات، با تاکید بر انتخابات ریاست جمهوری، تهران، انتشارات خوارزمی.
3) - حافظ‌نیا، محمد‌رضا و کاویانی‌راد، مراد (1388)؛ اُفق‌های جدید در جغرافیای سیاسی، تهران، سمت.
4) رز، ریچارد (1390)؛ دایره المعارف بین‌المللی انتخابات، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران، نشر میزان.
اکبری، حسین و فخاری، روح‌اله (1395)؛ نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چندقومیتی (مورد مطالعه: شهرستان بجنورد)، مجله جامعه شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)،
سال:1396 | دوره:28 | شماره:2 (پیاپی 66)،صفحات :71-90
کریمی (مله)، علی، ذوالفقاری، وحید (1398)؛ درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی رفتار رأید-هی، تهران، نشر نگاه معاصر
نیازی، محسن و همکاران (1400)؛ مشارکت سیاسی ، نظریه‌ها و استراتژی‌ها (از نظریه تا عمل)، تهران، نشر نقد فرهنگ.
Chandler, M. (1988). Models of Voting Behavior in Survey Research, Syntheses, V.76. pp. 25-48.
33) Brooks, C and et al. (2006): Cleavage-based voting behavior in cross-national perspective: evidence from six postwar democracies, Volume 35, Issue 1, March 2006, Pages 88-128.
Sanders, D. (2003). Party Identification, Economic Perception, and Voting in British GeneralElections, 1974-1997. Electoral Studies,V: 22: pp. 239-263
- 42) Redding, Kent & Et nal (2010), Elections & Voting, in handbook of sociology, state & society in global perspective New York, springer, pp. 493-520.

lazarsfeld, P.F.: Berelson, Bernard: Gaudet, Hazel, The Peoples Choice: How the voter makes up his mind in a presidential campaign, NY, Colombia University Press,1944
Almond, G. A. and Verba, S. (1963): The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations. Princeton Univ. Press.
E.F. Obani, B.H. Odalonu, (2019), “Election and Voting Behaviour in Nigeria” Political Psychology, V: 5, PP. 122-131.