بازتاب مناطق مورد منازعه اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
رسول افضلی 1
زهرا پیشگاهی فرد 2
سیدعباس احمدی احمدی 3
اسکندر مرادی 4
رشید علی سلیمان 5
1 دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران.
2 استاد گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران.
3 استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران.
4 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، کردستان، ایران.
5 دانشجوی دکترا گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
تنش بین کردها و دولت مرکزی عراق در طول تاریخ معاصر این کشور همواره تداوم یافته است. ژئوپلیتیک تحمیلی قدرت­های فرا منطقه­ای در عراق بیش از نیم قرن است که مقاومت خشونت آمیز قومی را رقم زده است. کشور عراق قبل از هر چیز مخلوق سیاست ژئوپلیتیکی فرامنطقه­ای است. رهبران این کشور همواره در ایجاد هویت ملی فراگیر با مشکل رو به رو بوده و تنها ابزارهای خشن را به کار برده‌اند. یکی از مشکلات عراق برای ثبات سیاسی و ایجاد یک ساخت منسجم توافق با حکومت فدرال کردستان عراق بر سر مسائل مورد مناقشه است، در این میان یکی از مناقشه انگیزترین عوامل بین حکومت مرکزی با کردها مسائل مربوط به مناطق مورد مناقشه است، که چگونگی حل و فصل آن در قانون اساسی عراق و قطعنامه­های شورای امنیت بازتاب گسترده داشته است و راهکارهای متنوعی ارائه شده است. این مقاله با روش توصیفی– تحلیلی درصدد است که منازعه سرزمینی کردها و دولت مرکزی عراق را بررسی و تبیین نماید. نتایج تحقیق گویای آن است که حل و فصل مناقشات سرزمینی تحت تاثیر رقابت­های ژئوپلیتیکی قرار گرفته و بهترین راه حل این بحران استفاده از الگوی حکمرانی خوب برای توسعه و ثبات آن مناطق است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1. اکبری، حسین. (1388). بحران حاکمیت در عراق، انتشارات اندیشه سازان نور.
2. کاویانی راد، مراد. (1386). ناحیه گرایی سیاسی در ایران، مطالعه موردی سیستان و بلوچستان، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 30.
3. کاویانی راد، مراد. (1389). ناحیه گرایی در ایران از منظر جغرافیای سیاسی، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
4. گالاهر، کارولین و همکاران. (1390). مفاهیم اساسی در جغرافیای سیاسی، ترجمه محمدحسن نامی و علی محمدپور. تهران: زیتون سبز.
5. میرحیدر، دره و همکاران. (1392). مبانی جغرافیای سیاسی. تهران: انتشارات سمت.
6. میرحیدر، دره. (1386). مفاهیم بنیادی در جغرافیای سیاسی. تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
7. نجفی، پیروز. (1387). عراق از استعمار تا اشغال، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.
8. Champollon, P. (2006). Territory and Territorialization: Present state of cent thought. International Conference of Territorial Intelligence. In access at:
https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00999026
9. Cox, Kevin. (2008). Political Geography: Territory, State, and Society. London: John Wiley and Sons.
10. Dictionary.cambridge.org, 2020.
11. Kolers, Avery and Dietrich, F. (2010). Land, Conflict and Justice: A political Theory of Territory. International Review. 6 (1). 190-191.
12. Joost Jongerden. (2019). Governing Kurdistan: Self-Administration in the Kurdistan Regional Government in Iraq and the Democratic Federation of Northern Syria, Ethno politics, 18:1.
13. Hennerbichler, F. (2018). Future Options of the Kurds. Part II: Historical Background. Advances in Anthropology, 8, 235-272.
14. Mac Skelton, James & Zmkan Ali Saleem. (2019). Iraq’s Disputed Internal Boundaries after ISIS: Heterogeneous Actors Vying for Influence, LSE Middle East Center Report, London, UK.
15. Middle East Report. (2018). Reviving UN Mediation on Iraq’s Disputed Internal Boundaries, International Crisis Group, Brussels, Belgium.
16. Mohammadpour Ahmad, Kamal Soleimani. (2019). Interrogating the Tribal: The Aporia of ‘Tribalism’ In The Sociological Study of The Middle East, The British Journal of Sociology, London School of Economics and Political Science.
17. United Nations Security Council Resolution 1483, 22 May 2003.
18. United Nations Security Council Resolution 1500, 14 August 2003.
19. United Nations Security Council Resolution 1546, 8 June 2004.
20. United Nations Security Council Resolution 1619, 11 August 2005.
21. United Nations Security Council Resolution 1700, 10 August 2006.
22. United Nations Security Council Resolution 1770, 10 August 2007.
23. United Nations Security Council Resolution 1883, 7 August 2009.
24. United Nations Security Council Resolution 1936, 5 August 2010.
25. United Nations Security Council Resolution 2001, 28 July 2011.
26. United Nations Security Council Resolution 2061, 25 July 2012.
27. United Nations Security Council Resolution 2110, 24 July 2013.
28. United Nations Security Council Resolution 2169, 30 July 2014.
29. United Nations Security Council Resolution 2233, 29 July 2015.
30. United Nations Security Council Resolution 2367, 14 July 2017.
31. United Nations Security Council Resolution2421, 14 June 2018.
32. www.un.org
33. www.UNSCR.com