عضو هیئت علمی (استادیار) مرکز پژوهش های مجلس ، fsmirahmadi@yahoo.com
چکیده: (781 مشاهده)
هدف مقاله حاضر مقایسه قوانین تقسیمات کشوری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اندونزی است. مهمترین وجهتشابه ایران و اندونزی این است که دو کشور طی دهههای اخیر شاهد افزایش تعداد استانها و سایر سطوح تقسیمات سیاسی خود بودهاند. در عینحال این کشور واجد برخی تفاوتها با ایران است که مهمترین آن اصلاح پیدرپی نظام تقسیماتی اندونزی بر اساس رویکرد عدمتمرکز است. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که طبق قوانین دو کشور، واحدهای سیاسی طبق چه شاخصها و فرایندی ایجاد میشوند و وظایف و اختیارات چگونه میان سطوح تقسیماتی توزیع میشود. این مقاله از روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد کیفی بهره میگیرد. دادههای پژوهش، متن قانون دو کشور درخصوص نظام تقسیمات سیاسی است. طبق نتایج پژوهش، از منظر شاخصهای ایجاد واحدهای سیاسی، در ایران تأکید عمدتاً بر شاخص جمعیت - با تعریف حدنصاب جمعیتی- است و در کنار آن برخی شاخصهای دیگر بدون تعریف و تعیین معیار سنجش مقرر شدهاست. درمقابل در اندونزی مجموعهای متنوع از شاخصها بههمراه تعاریف و معیارهای سنجش آنها در قانون تعیین شدهاست. از منظر فرایند ایجاد واحدهای سیاسی، در ایران یک فرایند عمدتاً «بالا به پایین»، و در مقابل در اندونزی فرایندی «پایین به بالا» در قانون مقرر شدهاست. درخصوص چگونگی تخصیص وظایف و اختیارات میان سطوح دولت، قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری فاقد احکامی درباره چگونگی تفکیک امور ملی از منطقهای و محلی، وظایف و اختیارات استانداران و سران سایر سطوح تقسیماتی است و رویکردی «مکانمحور» دارد. در مقابل قانون دولت منطقهای اندونزی شرحی دقیق از موارد مذکور ارائه کرده و رویکردی «فضامحور» دارد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
آمایش سیاسی فضا دریافت: 1403/4/23 | پذیرش: 1403/8/26 | انتشار: 1403/9/10