Zanganeh N, Ghorbaninejad R, Roumina E, mohamadi H. Iran's Role-playing in the Geopolitical Region of the Peripheral East of the Country with Emphasis on Afghanistan. pos 2024; 6 (3) :107-122
URL:
http://psp.modares.ac.ir/article-42-63237-fa.html
1- دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
2- استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران. ، rebazghorbani@gmail.com
3- دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
4- دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده: (1524 مشاهده)
اهمیت ژئوپلیتیکی افغانستان، عمدتا متاثر از دو پدیده مهم است، "تغییر ماهیت روابط و سیاست بین المللی و جامعه جهانی نسبت به این کشور" و "دگرگونی بنیاد ساختارهای ذهنی و سیاسی در داخل آن" از جمله این اهمیت محسوب میشوند و براساس این تغییرات همواره قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای در راستای اهداف و منافع خود سعی در نقش آفرینی در منطقه ژئوپلیتیکی شرق پیرامونی جمهوری اسلامی ایران و کشور افغانستان دارند. با توجه به اهمیت تحولات افغانستان، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و کاربردی (عملی)، نقش آفرینی ایران در منطقه ژئوپلیتیکی شرق کشور با تاکید بر افغانستان را مورد مطالعه قرار میدهد. جامعه آماری تحقیق را کلیه کارشناسان و استادان دانشگاه و حوزههای مرتبط با ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئوکالچر تشکیل میدهند که حجم نمونه آن براساس مدل کوکران تعداد 50 نفر تعیین شد. در راستای تجزیه و تحلیل یافتهها نیز از آزمون میانگین در نَرم افزار spss استفاده گردید. نتایج نشان داد که نقش آفرینی ایران در منطقه ژئوپلیتیکی شرق پیرامونی خود با تاکید بر افغانستان، تابع عوامل و متغیرهای مربوطه در سه سطح داخلی، منطقهای و فرامنطقهای «جهانی» خواهد بود و بیشترین میزان این نقش آفرینی شامل عوامل فرامنطقهای میباشد و همچنین عواملی نظیر دستاوردهای ایران در زمینه حل اختلافات هیدروپلیتیکی با کشور افغانستان، دستاوردهای ایران در زمینه احداث منطقه آزاد چابهار، دستاوردهای ایران در زمینه گسترش زبان فارسی در افغانستان و نقش آفرینیهای ایران در زمینه جلوگیری از گسترش ایدئولوژی سلفی کشورهای عربی نظیر عربستان، بیشترین دستاوردها را برای ایران در شرق پیرامونی خود به همراه خواهد داشت.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی دریافت: 1401/5/8 | پذیرش: 1402/3/8 | انتشار: 1403/6/10