Kaviani M, Hematifard H, kardan moghaddam H. The Impact of Conflict of Interests of Activists on the Emergence of Hydro-political Challenges (Case Study: Influencers and Stakeholders of Gaushmar Dam in Lorestan Province). pos 2022; 4 (4) :303-320
URL:
http://psp.modares.ac.ir/article-42-56084-fa.html
کاویانی راد مراد، همتی فر حسین، کاردان مقدم حمید. تاثیر منافع متعارض کنشگران بر پیدایش چالش-های هیدروپلیتیک (نمونه پژوهی: ذینفعان و ذیمدخلان سد گاوشمار استان لرستان). آمايش سیاسی فضا. 1401; 4 (4) :303-320
URL: http://psp.modares.ac.ir/article-42-56084-fa.html
1- دانشیار، گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، Kaviani@khu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3- هیات علمی موسسه تحقیقات آب. وزارت نیرو، تهران، ایران.
چکیده: (1841 مشاهده)
واکاوی وضعیت منابع آب ایران گویای آن است چالشهای هیدروپلیتیک از مقیاس ملی به مقیاس فروملی (در سطح حوضه آبریز) کشیده شده و تعارض منافع بهرهبرداران تضاد رویکرد کارگزاران به ویژه در هنگامههای خشکسالی را در پی داشته است. در این میان، حوضه آبریز کرخه در خوزستان در پاییندست به جریان رود کشکان در استان لرستان وابسته است. بیشینه جمعیت استان لرستان و بیشینه شهرستان دلفان در این استان که رود کشکان در آنجا جاری است کشاورزی پایه است. از این رو، بهرهگیری از رود کشکان و جلوگیری از بروز سیلاب، ساخت سد گاوشمار روی این رود را گریزناپذیر کرده است. بازتابهای ساخت این سد کاهش حجم آب ورودی به شهرستانهای پایین دست سد و نیز حوضه آبریز کرخه در خوزستان بهویژه در هنگامههای خشکسالی را در پی دارد. ساخت این سد به تعارض منافع کنشگران و پیدایش چالشهای هیدروپلیتیک در مقیاس فروملی انجامیده است. مقاله حاضر کاربردی است و روششناسی حاکم بر متن ماهیت تبیینی- تحلیلی دارد. دادهها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش به روش کتابخانهای و میدانی (مصاحبه) گرداوری شده، بر این فرضیه استوار است که ساخت سد گاوشمار روی رودخانه کشکان در شهرستان دلفان (لرستان) در مقیاس درون و برون استانی به تنش هیدروپلیتیک و در مقیاس ملی به همکاری هیدروپلیتیک کنشگران سیاسی- فضایی انجامیده است. نتیجه تحقیق نشان داد با ساخت سد گاوشمار مناسبات هیدروپلیتیک در مقیاس درون استانی (لرستان) و فرااستانی دو استان خوزستان و لرستان را به هماوردی و تنش هیدروپلیتیک کشانده و با ورود مسئولان مقیاس ملی به مسئله با نظرداشتن منافع ملی به همکاری هیدروپلیتیک در این مقیاس انجامیده که بازتاب فضایی آن در شکل سازگارسازی این منافع متعارض به کاهش بلندای سد و حجم آب ذخیره شده پشت سد نمود یافته است.
نوع مقاله:
پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی دریافت: 1400/7/12 | پذیرش: 1400/11/5 | انتشار: 1401/8/10