1- استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2- دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ، m.zanguei2@gmail.com
3- دانش آموخته دکتری جغرافیای و برنامهریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
4- هیئت علمی دانشگاه مالک اشتر
چکیده: (1211 مشاهده)
جنگ از عناصر پایدار در جوامع بشری در دورههای مختلف میباشد. با وجود تحولات و پیشرفتهای صورت گرفته در عرصههای مختلف فناوریهای دفاعی- امنیتی، همچنان جنگ و تهدید سرزمینها را تحت شعاع خود قرار داده و حکومتها را برآن میدارد که با روشهای مختلف تلاش کنند تا با کمترین هزینه و آسیب با آن مواجه شوند. در این میان آمایش دفاعی سرزمین، یکی از استراتژیهای برجسته پیش روی حکومتها در دورههای مختلف بوده است. با توجه به تغییر در ماهیت جنگ از سخت به سوی جنگ هوشمند قاعدتا عوامل موثر بر آمایش دفاعی سرزمین دچار تحول و تغییرات گستردهای شده است. بر این مبنا، مقاله حاضر تلاش دارد که با نگرشی جامع و جدید این مولفههای موثر بر آمایش دفاعی سرزمینها را مبتنی بر یافتههای کتابخانهای و میدانی (مصاحبه) مورد بررسی و استخراج قرار دهد. نتایج حاصل از یافتههای کتابخانهای و مصاحبه نشان دهنده آن است که مولفههای موثر بر آمایش دفاعی سرزمین متناسب با تحولات صورت گرفته در شکل و نوع جنگها و تهدیدات شامل 130 مولفه میباشد که جهت درک بهتر آنها را میتوان در قالب 15 بعد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ژئوپلیتیکی، امنیتی، نظامی، جمعیتی، علمی- بهداشتی، اقلیمی، ژئومورفولوژی، خاکها، هیدرولوژی، زیستی و ریاضی دسته بندی کرد. در مجموع، تحول در ماهیت جنگها ضرورت تغییر در آمایش دفاعی سرزمین برای حکومتها را ضرورت بخشیده است که باید متناسب با نتایج تحقیق حاضر مورد بررسی و بحث قرار گیرد.
نوع مقاله:
پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
آمایش سیاسی فضا دریافت: 1401/5/29 | پذیرش: 1401/8/8 | انتشار: 1402/1/10