1- دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2- استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس،تهران، ایران. ، ahmadyz@modares.ac.ir
3- استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
4- استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
چکیده: (2392 مشاهده)
روند رو به گسترش منازعات محلی در داخل فضای ملی کشورها و میان قلمروهای سیاسی– اداری آنها این مسئله را مطرح میسازد که اساسا این گونه منازعات و تنشها مبتنی بر چه عوامل و بنیادهایی هستند و از چه سازو کاری تبعیت میکنند. اگرچه تفاوتها و تعارضات بنیادی در زمینههای مختلف فضایی- جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی و قومی،تاریخی، سیاسی و... زیر بنای بسیاری از تنشها و منازعات داخلی کشورها است، اما یکی از مهمترین عوامل تشدید کننده و یا کاهش دهنده این منازعات، چگونگی فرایند مدیریت و سازماندهی سیاسی فضا در قالب تقسیمات کشوری است. از همین رو در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانهای مهمترین عوامل و منابع تنش و منازعه میان قلمروهای سیاسی- اداری در درون کشورها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که عواملی مانند چگونگی الگوی مدیریت سیاسی فضای ملی، تغییرات مرزها و محدودههای تقسیمات کشوری، عدم همگنی و تجانس طبیعی و فرهنگی واحدهای تقسیماتی، توسعه نامتوازن واحدهای سیاسی- اداری، نقش آفرینی پدیده جغرافیای قدرت و حمایت، رقابتهای محلی، حوزه بندیهای انتخاباتی، حس مکانی واحدها و تاثیرات هویتی ناشی از آن، اشکال و اندازه نامتوازن واحدهای تقسیماتی، اختلافات مرزی و مسائل زیست محیطی از مهمترین عوامل ایجاد تنش و منازعه میان قلمروهای سیاسی- اداری است. همه این عوامل در یک رابطه سیستماتیک با هم قرار دارند و عملکرد متقابل آنها با یکدیگر سبب تشدید منافع متعارض، واگرایی و در نهایت ایجاد تنشها و منازعات میان قلمروهای سیاسی– اداری خواهد شد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی دریافت: 1400/9/5 | پذیرش: 1400/11/1 | انتشار: 1400/11/17